Klivya

 Klivya

cicek cesitleri cicek turleri

Klivya (Clivia) Yetiştiriciliği

Clivia Yetiştiriciliği
Yaprakları 30-60 cm uzunluktadır.Saksı yetiştiriciliğinde en önemli türleri Clivia miniata,Clivia nobilis ve Clivia gardenii'dir.

Clivia Miniata bitkisine ana vatanı Güney Afrika’da “Kâfir Zambak” demişler (kaffir lily). Kaffir, dilimizdeki kâfir kelimesinin mecazi olarak hem hakaret hem sitem için kullanıldığı anlamdadır: Zalim, acımasız… Hak ediyor doğrusu çünkü hem bakımı zor hem yavaş geliştiği için çoğaltılması zordur.


Bu arada, Amarillis gibi Clivia’nın da zambakgillerle alakası olmadığını belirteyim. Lily denmesine bakmayın bunlar “Amaryllidaceae” familyasındandır.
Clivia bitkisinin birkaç cinsi var. En yaygın yetiştirileni Clivia Miniata (kaffir lily) “Kâfir Zambak”tır.


Bu bitki amarillis ile yakın akrabadır ama onlar kadar arsız değil, onlar kadar hızlı büyümez çoğalmaz ve onlar kadar her ortama uyum sağlayamaz. Toprak üstü görünümleri birbirlerine fazlaca benzese de Amarillis soğanlıdır, Clivia soğanlı değildir yumrulu da değildir. Rizomlu olduğunu söyleyenler var fakat rizomlu da değil. Sadece yavru oluşturunca aralarındaki bağlantı rizomu andırır. Botanikçiler bu bitkiyi Amaryllidaceae familyasının ilkel bir türü olarak kabul eder.


Clivia nobilis

Çiçek ve yaprak özellikleri: Çiçekleri (resimlerde belli olmuyor ama) insanları fazlaca etkileyen bir güzellikte olur. Bunu dünyanın her yerinden pek çok meraklıların yazılarından okudum. Yapı olarak ayne amarillis gibi çıkarlar yalnız Clivia çiçekleri daha küçüktür. çiçek rengi genelde turuncu, nadiren sarı olur. Yapraklarının güzelliğine diyecek yok. Olgun bir klivyanın yaprakları yarım metre kadar uzun olur. Yaprakları yeşil beyaz çizgili olan cinsleri de var.

Işık ihtiyacı: Clivia orkideler kadar güneş istiyor. Yani aydınlık yerde, filtrelenmiş güneş ışığı alırsa yaprakları daha geniş daha sağlıklı olur. Tam gölgede bulundurun tavsiyelerine kulak asmayın yoksa yapraklar daha ince uzun olur. Sadece direkt güneşten korumalısınız. Direkt güneş ancak sabah çok erken saatlerde ve ikindiden sonra zarar vermez.

Toprak: Suyu çok iyi süzdüren, bol organik maddeli, humusca zengin ve özellikle fazlaca havadar bir toprak ister. Gloksinya toprağı ile orkide toprağı karışımı en uygunudur.

Sulama: Saf su istiyor. Kireçsiz klorsuz ve mümkünse mineralsiz olsun. Sık sulanmamalı. Gelişim süresince toprağın üst yüzeyi kuruyunca bolca sulanır; saksının altından su çıkana kadar sulamalısınız. Alttan süzülüp çıkan suyu toprak geri emmemeli bu da şarttır. Yani suya doymuş toprak istemiyor yoksa kökleri çürüyor bu hususta dikkatli olunmalı. Niçin saksının alt deliklerinden çıkacak kadar bolca sulamalı: Çünkü kökleri ancak nemli hissettiği yere yönleniyor başka yere gitmiyor onun için.

Toprak ve sulama müşkülpesentliklerinden dolayı kâfir zambak Clivia’lar için kuru çam kabuklarından ibaret orkide toprağını kullananlar bile var. Olur tabi ama bu durumda düzenli olarak bitki gıdası vermek kesinlikle şart olur.


Clivia gardenii

Nem: Bulunduğu ortam nemli olmalı ama yapraklarına su püskürtülmemeli, sisleme de yapılmamalı diye tavsiye ediliyor. Hastalıklanabilirmiş. Gerektiği zaman yıkayabilirsiniz o başka.

Saksı: Kökleri bol ve uzunca geliştiği halde büyük saksı kullanmamalı. Kökler sere serpile gelişirse, bitki ne kadar olgun olursa olsun çiçek açmaya pek fazla girişmez. Kökler saksıda sıkışık olmalı. Fazlaca büyüdüğünde çok az farkla büyük bir saksıya alınmalı. Saksının dibinde bol delikler olmalı ki sulandığında fazla su tamamıyla dışarı akabilsin. Fazla büyümedikçe saksı değişimi yapmamalı.

Dinlendirmek: Kasım ayından ocak sonu veya ortasına kadar aydınlık ve 10 – 15º C derece serin bir yerde “neredeyse hiç sulamadan” dinlendirilmeli. Sık sık kontrol edip yapraklarında susuzluk alametleri gördüğünüzde az miktarda sulayın. Yani dinlenme döneminde yaprakları susuzluktan yıpranmamalıdır kurumamalıdır.

Dinlendirme sonunda çiçek açar mı bilinmez. İyice büyümüşse çiçek açma ihtimali daha kuvvetli olup tek kökten yılda iki defa bile çiçek açabilir.

young-clivia

Çoğaltılması: Yavru verirse yavruları ayırıp çoğaltabilirsiniz. Soğanı filan yoktur, bol ve uzun kökleri olur. Yavru vermesi, rizoma benzeyen yapı halindeki kök – yaprak arası diplerinden olur. Yavru sayısı böylece artar. Yavruları ayırmazsanız zamanla olgunlaşırlar, toplu halde yaşarlar, toplu halde çiçek açarlar. Üç – dört yapraklı olduklarında yavruları ilkbaharda rizom aralarından keserek analarından ayırabilirsiniz (köklü olmaları da gerekiyor). Bazı kişiler kesmez, çekerek koparır. Bu sanıyorum iyice olgunlaşmış yavruların ayrılmasında mümkün. Sadece tutup çekeceksiniz, kolayca ayrılıyor. Ama bu sırada birbirine karışmış köklerin kopmaması için dikkatli olunmalı.

Tohumla üretilmesi hem zordur hem olgunlaşmaları için yıllarca beklemeniz gerekir. Bu bitki “ticari seri üretim” tekniklerinin en basitinden en zoruna kadar hiçbirini kabul etmediği için ve yavru verecek olgunluğa gelmesi birkaç yıl sürdüğü için fiyatı olması gerekenin bir hayli üstündedir.

cicek cesitleri cicek turleri